“Thiên Thượng Thiên Hạ Duy Ngã Độc Tôn” là câu nói đầu tiên của Đức Phật khi sinh ra trong cõi Ta Bà. Đây là một trong tám tướng thành đạo của Phật. Đức Thích Ca Mâu Ni là Nhất Sanh Bổ Xứ Bồ Tát, sinh ra từ cung trời Ðâu Suất hạ và hiện thân tám tướng thành đạo. Tám tướng thành đạo đó bao gồm:
- Từ nội viện cung trời Ðâu Suất hạ sinh vào vương cung Vua Tịnh Phạn, tại nước Ca Tỳ La Vệ xứ Ấn Ðộ.
- Trong thai mẹ: Phật ở trong thai mẹ ngày đêm đều vì trời người quỷ thần thuyết pháp.
- Trụ thai mười tháng.
- Ra khỏi thai, Phật nâng một tay lên trời, một tay xuống đất, và nói rằng “Thiên thượng thiên hạ duy ngã độc tôn.”
- Đi tu khổ hạnh sáu năm.
- Dưới gốc Bồ Ðề, Phật thấy sao mai mọc và giác ngộ đạo.
- Thành đạo và truyền bá pháp cho tất cả chúng sinh.
- Cuối cùng, Phật tu hành đến Niết Bàn.
Hòa Thượng Tuyên Hóa giải thích rằng bất kể ở thế gian hay ở nơi siêu thoát, Phật đều được tôn trọng và kính ngưỡng, được gọi là “Thế Tôn”. “Thế Tôn” cũng có danh hiệu đặc biệt là “Tam Giới Ðộc Tôn Hiệu”. “Tam Giới” bao gồm ba cõi Dục Giới, Sắc Giới và Vô Sắc Giới. “Ðộc Tôn” có nghĩa là chỉ có Phật mới là bậc tôn quý nhất. Vì vậy, khi Phật Thích Ca Mâu Ni sinh ra ở cõi thế, Ngài nâng một tay lên trời, một tay xuống đất và nói rằng “Thiên thượng thiên hạ duy ngã độc tôn.”
Thiên thượng thiên hạ duy ngã độc tôn là gì?
“Thiên thượng thiên hạ, duy ngã độc tôn” có nghĩa là “Trên trời dưới đất, chỉ có Phật là quý trọng.” Hòa Thượng Tuyên Hóa đã giải thích rất chính xác và dễ hiểu, không thừa một từ nào. Một số người trong quá khứ không hiểu rõ từ “Ngã” trong câu nói này có nghĩa là Như Lai hay Phật Tánh, chứ không phải chỉ đề cập đến thân thể của Thái Tử Tất Ðạt Ða.
Hòa Thượng Trí Tịnh nói rằng Thích Ca Mâu Ni (tức là Phật) đã từng bước vào thế gian và nói rằng “Trên trời dưới đất, chỉ có Ta – Như Lai – là quý trọng”, và trong kinh Đại Bát Niết Bàn, Ngài đã giải thích rõ ràng rằng “Ngã” ở đây chính là Như Lai, là Chân Tâm, Phật Tánh, là thân thể bất diệt và tồn tại mãi mãi, chứ không phải chỉ đề cập đến thân thể của Thái Tử Tất Ðạt Ða.
Ý nghĩa Duy ngã độc tôn
Phật là một người đã giác ngộ và đạt được sự thực tại cao nhất, không ai khác đến hiện tại có thể làm được điều này. Phật là một bậc thầy có trí tuệ và đức hạnh, được tôn trọng và tự do. Trong ba cõi, chỉ có Phật đạt được cảnh giới đó, vì vậy nói rằng Phật “duy ngã độc tôn” không có gì sai. Phật không bị phiền não hay ảnh hưởng bởi những điều vụn vặt, vì vậy ta nói Phật là “duy ngã độc tôn”. Tuy nhiên, “duy ngã độc tôn” còn có nhiều ý nghĩa khác nhau.
- Duy ngã có nghĩa là tự giác ngộ hoàn toàn thông qua việc buông xả và tu tập. Đó là sự chiến thắng trong cuộc sống thông qua sự kiên nhẫn và kiên trì.
- Duy ngã có nghĩa là chỉ tồn tại trong trạng thái tỉnh thức, không bị ảnh hưởng bởi những ý niệm và suy nghĩ. Vẫn nhận thức rõ ràng.
- Duy ngã có nghĩa là chỉ có tinh thần Phật trong mỗi người là quý giá nhất. Ta đã trở thành Phật và sẽ trở thành Phật, vì mỗi người đều có tinh thần Phật sáng suốt.
- Duy ngã có nghĩa là tâm thức không biến đổi và ổn định, không bị mê hoặc bởi suy nghĩ và nỗi niềm, duy trì trong sự tỉnh thức giữa sự sinh tử.
Kết luận Thiên thượng thiên hạ duy ngã độc tôn
Thiên thượng thiên hạ duy ngã độc tôn – Câu nói này là sự hiện thân của Đức Phật. Qua đó, chúng ta có thể hiểu rằng khi quy y cửa Phật, chúng ta có thể đạt được sự bình an và thanh nhàn trong tâm hồn. Điều này là sức mạnh tối đa để chúng ta có thể tự do và tự tại. Tuy nhiên, để đạt được hạnh phúc và bình an, chúng ta phải loại bỏ tham sân si trong lòng. Thực tế, rất ít người có thể thực sự buông bỏ bụi trần và trải nghiệm cuộc sống như vậy.
