Theo quan niệm của Phật Giáo, Cõi Ta Bà được ví như một quán trọ. Nhưng chính xác thì Cõi Ta Bà là gì? Hãy cùng SEO Tâm Linh tìm hiểu những câu hỏi này qua nội dung bên dưới.
Cõi ta bà là gì? Giáo chủ cõi sa bà là ai?
Thuật ngữ “Ta Bà” (hay còn gọi là Sa Ha hay Sách Ha) trong đạo Phật có nghĩa là “nhẫn”. Cụm từ “Cõi Ta Bà” (sahā-lokadhātu) chỉ đến thế giới bị đè nén, một miền “nhẫn giới” mà chúng ta đang sống. Đây là nơi mà chúng ta phải đối mặt với những khó khăn và phiền muộn, đau đớn. Theo sách sử, Đức Phật Thích Ca Mâu Ni là một giáo chủ cõi Ta Bà.
Trong tín ngưỡng Phật giáo, cõi Ta Bà tượng trưng cho chu kỳ của sự hiện hữu, bao gồm sự ra đời, sự sinh sống, sự chết, rồi lại được tái sinh. Đây là chu trình lặp lại liên quan đến khái niệm Nghiệp. Tùy theo những kết quả của nghiệp lực, các nhân vật trong mỗi chu kỳ sẽ phát triển theo định hướng khác nhau.
Theo quan niệm Phật giáo, Cõi Ta Bà chỉ là một phần tạm thời của thế giới, giống như một quán trọ. Con người chỉ sống trên đời như một vị khách trọ. Tất cả mọi thứ trong cuộc đời là vô thường, chỉ là diễn ra trên sân khấu của đời sống. Như khi màn kết thúc, con người sẽ trở lại đời sống bình thường và mọi sự diễn ra trên sân khấu là không còn tồn tại và không liên quan gì đến cuộc sống của họ nữa.
Con người đến đời này với hai bàn tay trắng và sẽ đi mãi với hai bàn tay trắng. Dù giàu hay nghèo, đẹp hay xấu, khi chết đi, họ không mang theo được gì. Chúng ta đều giống như những khách trọ ở cõi Ta Bà này.
Ý nghĩa của cõi ta bà là gì?
Cõi Ta Bà là một khái niệm quan trọng trong đạo Phật, đề cập đến thế giới theo cách nhìn của đạo Phật. Theo đạo Phật, thế giới không chỉ đơn thuần là một mà còn bao gồm hàng ngàn thế giới khác, trong giới hạn của hóa độ của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni.
Nhằm tránh kiếp nạn và đau khổ trong cuộc sống tạm bợ này, chúng ta nên tập trung vào tu hành và làm thiện để khi chúng ta qua cõi cực lạc, chúng ta sẽ có tâm hồn an yên hơn.
Ngũ trược ở cõi sa bà
Theo cách nói Việt Nam thì “Trược” có nghĩa là ô uế, bẩn thỉu. Ngũ Trược là năm thứ dơ dáy tồn tại ở cõi ta bà chúng ta, gồm: Kiếp trược, Kiến trược, Chúng sinh trược, Mạng trược, Phiền não trược.
Kiếp trược
Theo quan điểm của đạo Phật, cõi mà chúng ta hiện đang sống được gọi là cõi ta bà bẩn thỉu, vì vậy mới có tên là Kiếp trược. Đây là cõi rất dễ khiến cho người ta bị nhiễm bẩn, dễ bị ảnh hưởng hay bị tác động bởi những điều xấu xa xung quanh. Hơn thế nữa, trong cuộc sống này còn tồn tại rất nhiều điều xấu xa khác như chiến tranh, thiên tai, dịch bệnh, bởi vậy gọi là Kiếp trược.
Kiến trược
Kiến trược nằm trong Kiếp trược, có nghĩa là thấy những điều ô nhiễm. Kiến ở đây là thấy, nhưng không phải thấy bằng trí tuệ của chư Phật mà chủ yếu là thấy bằng cách nhìn và hiểu của phàm phu chúng sinh từ đó tạo nên sự so đo phiền não, đó chính là Kiến trược.
Chúng sinh trược
Người phàm phu trên đời có rất nhiều điều bẩn thỉu. Từ thân không sạch cho đến tâm không sạch. Người phàm phu thường tục có nhiều tính xấu, ganh ghét, giận dữ, đố kị, không hiếu kính, cũng không giữ đạo…, bởi vậy gọi là chúng sinh trược.
Mạng trược
Xưa kia, thời xa xưa tuổi thọ của con người rất dài, nhưng vì nhiễm những điều xấu, tính tình ngày càng ác độc, sân giận nên tuổi thọ giảm dần đi.
Phiền não trược
Những phiền não của chúng ta có thể được sản sinh ra bởi những tâm trạng không trong sạch và những thói quen xấu như sân si, tham lam, ái dục và thậm chí cả tâm ý độc ác hại người khác. Các loại phiền não này, gọi là Phiền não trược, rất độc hại và là nguồn gốc của đau khổ trong cuộc sống của chúng ta.
Tám nỗi khổ đau ở cõi Ta Bà
Trong tín ngưỡng Phật giáo, từ lâu đã truyền tai nhau rằng “đời là bể khổ”. Tuy nhiên, không phải lúc nào đau khổ cũng mang ý nghĩa tiêu cực. Thực tế, Phật giáo muốn cho chúng ta hiểu rõ bản chất của nỗi đau khổ, giúp chúng ta vượt qua nó một cách tích cực hơn khi đối mặt với những khó khăn trong cuộc sống ngắn ngủi này.
Trong tín ngưỡng Phật giáo, Ta Bà là nơi tập trung tám nỗi đau khổ của con người (Bát Khổ). Nắm vững những nỗi đau này, chúng ta sẽ tìm được hướng đi cho cuộc đời mình và giải thoát khỏi những nỗi đau đó. Tám nỗi đau này là:
Sinh khổ
Sự khởi đầu của sự sống là nỗi đau đầu tiên mà con người phải chịu đựng. Trên thế giới này, rất hiếm khi có người mẹ nào sinh con mà không đau đớn. Trước đây, người Trung Quốc gọi “Sinh Nhật” là “Mẫu Nan Nhật”, trong đó “Mẫu” chỉ người mẹ, “Nan” là khó, và “Nhật” là Ngày. Ngày sinh nhật là ngày mà người mẹ phải chịu đựng nhiều đau khổ nhất. Nỗi đau này giúp chúng ta nhớ lại tình yêu thương và sự hy sinh của người mẹ, cũng như ơn nghĩa mà chúng ta mang đến cho cuộc sống này.
Lão khổ
Khi chào đời, con người mang theo một thân hình nhất định nhưng sẽ thay đổi theo thời gian. Trên cõi đời này, chúng ta phải đối mặt với nhiều yếu tố ảnh hưởng như hoàn cảnh, môi trường, và con người xung quanh, dần khiến ta già đi. Dấu hiệu lão hóa được phản ánh qua tóc bạc, da nhăn, chân tay run, mắt mờ, gối mỏi… Tuy nhiên, nhiều người bị ám ảnh bởi những lo lắng và nỗi đau trong cuộc sống có thể già đi nhanh hơn so với những người sống vui vẻ, tự tin và thoải mái. Chính vì thế, để tránh “sự khổ của tuổi già”, chúng ta nên sống một cuộc sống tươi vui, cởi mở, bỏ đi những bực dọc và phiền muộn.
Bệnh khổ
Tất cả chúng ta đều có bệnh tật khi sinh ra và sống trên đời. Theo tôn giáo Phật giáo, con người có ba loại bệnh: bệnh thân, bệnh tâm và nghiệp bệnh. Bệnh thân bao gồm các bệnh như vết thương, đau đớn, ung thư, bệnh não, vv. Bệnh tâm là các bệnh về tâm lý, không chỉ giới hạn cho những người bị bệnh tâm thần mà còn bao gồm những áp lực và stress trong cuộc sống, dẫn đến trầm cảm và sự căng thẳng. Nghiệp bệnh là một loại bệnh không thể chữa khỏi, nó bắt nguồn từ những hành động trong kiếp trước.
Tử khổ
Cuộc sống có hai điều công bằng tuyệt đối: mỗi ngày ai cũng có đúng 24 giờ và tất cả chúng ta đều sẽ chết. Đời người trên trần gian này chỉ là một chặng đường ngắn ngủi, ai cũng sẽ phải tạm biệt thế gian một ngày nào đó. Không ai có thể đảm bảo rằng mạng sống của mình sẽ kéo dài bao lâu, vì số phận của con người là không thể đoán trước được. Dù bạn giàu có đến đâu, sở hữu bao nhiêu tài sản thì khi kết thúc cuộc đời, bạn sẽ không mang theo được bất cứ thứ gì. Đó là sự thật đau lòng về số mệnh và khổ đau của mỗi người trong cuộc sống, mà không ai có thể thoát khỏi.
Cầu bất đắc khổ
Là con người, chúng ta đều có những nhu cầu và mong muốn riêng. Người nghèo thường khát khao giàu có, vinh quang, còn người xấu xí lại ao ước được trở nên xinh đẹp. Còn những người khó khăn trong việc sinh sản lại mong ước có một đứa con được ôm ấp trong vòng tay. Tuy nhiên, nếu những mong muốn này không thực hiện được, chúng sẽ trở thành nỗi đau khổ cho mỗi con người.
Ái biệt ly khổ
Ái là tình yêu, còn ái biệt ly khổ là nỗi đau khi phải xa người mình yêu thương. Không chỉ ở con người, động vật hay vật nuôi cũng có thể trở thành những thứ mà ta yêu thương và phải xa cách. Nỗi đau của ái biệt ly khổ có hai loại:
Loại đầu tiên là khổ sinh ly, được thấy rõ nhất trong thời kỳ chiến tranh. Những thanh niên Việt Nam đã phải xa gia đình và người thân để tham gia chiến đấu bảo vệ đất nước. Người đi xa thì buồn khổ, kẻ ở lại lại nhớ thương, đó là nỗi khổ sinh ly.
Loại thứ hai là khổ tử biệt, đau đớn hơn cả khổ sinh ly. Khi xa cách ở mức độ sinh ly, chúng ta vẫn còn biết rằng người mình yêu thương vẫn sống, chỉ là không ở bên cạnh. Nhưng khi đối mặt với cái chết, không còn cơ hội gặp lại nhau, nỗi đau đó sẽ càng tăng thêm.
Oán tắng hội khổ
Trái ngược với cảm giác Ái biệt ly khổ, Oán tắng hội khổ là nỗi khổ khi phải gặp gỡ những người mình không thích, không ưa. Điều này tạo ra sự căng thẳng trong tâm trí, gây ức chế và đau khổ cho bản thân. Đạo Phật luôn khuyến khích con người không nên ghét ai, nếu không thể yêu thương được thì cũng đừng ghét, vì điều đó chỉ gây khổ đau cho chính bản thân mình mà không có lợi ích gì.
Ngũ ấm thạnh khổ
Nỗi khổ thứ bảy trong bát khổ, gọi là Ngũ ấm thạnh khổ, thực chất bao gồm cả bảy nỗi khổ đã được đề cập trước đó. Ngũ ấm này gồm Sắc ấm, Thọ ấm, Tưởng ấm, Hành ấm và Thức ấm. Chúng hòa quyện với nhau để tạo nên một thể xác hoàn chỉnh. Tuy nhiên, nếu một trong ngũ ấm trở nên thái quá, không cân bằng, thì sẽ khiến con người chịu khổ đau và buồn bã.
- Sắc ấm là thân thể vật chất của con người, được hình thành từ bốn yếu tố chính là Đất, Nước, Gió, Lửa. Nếu chúng ta quá tập trung vào phần sắc ấm của bản thân (như là sự tự ti về chiều cao hoặc cân nặng), thì sẽ dẫn đến những nỗi lo lắng và buồn bã.
- Thọ ấm là các cảm xúc của con người, ví dụ như vui vẻ, buồn bã, tức giận, nóng giận, lạnh lùng… Nếu chúng ta bị lấn át bởi cảm xúc quá mức, thì cũng sẽ gây ra những nỗi đau khổ và buồn bã.
- Tưởng ấm là những suy nghĩ và niềm tin của con người. Những suy nghĩ ảo tưởng hoặc niềm tin quá mức vào một điều gì đó cũng có thể gây ra sự đau khổ và lo lắng.
- Hành ấm là những hành động và quyết định của con người. Nếu chúng ta quá cố gắng và bận rộn với những mưu tính và hành động, thì sẽ khiến cho chúng ta không bao giờ được yên tâm và buồn bã.
- Thức ấm là liên quan đến nhận thức và trí tuệ của con người. Quá nhiều kiến thức và hiểu biết cũng có thể trở thành một gánh nặng và gây ra sự đau khổ.
Do đó, để tránh Ngũ ấm thạnh khổ, chúng ta nên giữ cho các yếu tố này trong cân bằng và hài hòa. Chúng ta nên học cách đối nhân xử thế một cách lịch sự, tránh khinh thường hay ghét bỏ ai.
Trên đây là những thông tin mà SEO Tâm Linh đã thu thập được về Cõi Tà Bà là gì, hy vọng chúng sẽ giúp ích cho các bạn hiểu rõ hơn về cõi sa bà trong quan niệm Phật giáo. Hãy tiếp tục đồng hành với chúng tôi và khám phá thêm nhiều kiến thức thú vị khác trong các bài viết tiếp theo nhé.
