Thần thức là gì? Đây là một khái niệm trừu tượng, không có một định nghĩa duy nhất. Theo quan niệm của nhiều tôn giáo và triết học, thần thức là một thực thể tinh thần tồn tại bên trong con người, là nguồn gốc của ý thức, cảm xúc, ký ức và bản ngã.
Thần thức là gì?
Thần thức là gì? Đây được hiểu là khái niệm chỉ ý thức. Không có khái niệm thần thức nhỏ, bởi vì mọi thứ đều quan trọng.
Chính vì vậy, Phật đã nói “Trong ly nước có 80 triệu chúng sinh”, để cho chúng ta nhận thức được sự quan trọng của mọi vật. Thần thức lớn cũng không có gì lớn hơn là tầm nhìn của chúng ta về vũ trụ, như mà Phật đã nói “Đại thiên thế giới”.
Thần thức bao gồm tâm và thức của chúng ta, bao gồm 8 thức là: mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, não, mạt-na và a-lại-da.
Đại thiên thế giới được gọi là Tam thiên đại thiên thế giới, tương đương với 1 tỷ thế giới vì trong quá khứ, 1 tỷ là một con số rất lớn. Con số 80 triệu chúng sinh trong ly nước cũng chỉ là ước tính về số lượng chúng sinh.
Thần thức và linh hồn khác nhau thế nào?
Theo pháp sư Tịnh Không, khi mê gọi là linh hồn, còn khi giác ngộ thì gọi là thần thức. Tuy nhiên, linh hồn và thần thức chỉ khác nhau về tên gọi, nhưng bản chất chúng là một.
Trong quan điểm vô phân biệt trí, tất cả đều là một. Nhưng nếu nhìn từ quan điểm phân biệt của thức, linh hồn và thần thức có sự khác biệt.
Linh hồn là phần tinh thần của một chúng sinh, có bản ngã riêng biệt, tập khí và nghiệp. Nghiệp của một chúng sinh quyết định lúc lâm chung sẽ đi đường nào và tương lai của chúng sinh đó sẽ ra sao. Vì thế, linh hồn của một chúng sinh có giới hạn.
Trong khi đó, thần thức là tinh thần và thức (a-lại-da thức) của vô lượng chúng sinh trong tam giới. Thần thức chứa vô lượng thông tin về nghiệp của vô lượng chúng sinh, nhưng khi đi đầu thai thì mỗi mạt-na thức chuyển hóa thành một kiếp sống mới của một chúng sinh trong một cảnh giới.
Vô lượng mạt-na thức sẽ chuyển hóa thành vô lượng kiếp sống mới của vô lượng chúng sinh trong vô lượng cảnh giới.
Do đó, sự khác biệt giữa linh hồn và thần thức là linh hồn là phần tinh thần của một chúng sinh riêng biệt, còn thần thức là tinh thần và thức của vô lượng chúng sinh trong tam giới.
Thần thức là khái niệm vô lượng, không có số lượng cụ thể. Mỗi chúng sinh sống trong một trong nhiều vũ trụ song song.
Vũ trụ, không gian, thời gian và số lượng chỉ là khái niệm ảo tưởng chứ không phải hoàn toàn thực tế. Khoa học đã phát hiện ra 17 trong số 18 loại hạt cơ bản và năm 2016 đã phát hiện ra sóng hấp dẫn. Sóng và hạt là hai hình thái vốn có của hạt, hễ có sóng thì ắt có hạt. Sẽ có ngày người ta tận mắt phát hiện ra hạt graviton.
Vậy thần thức là gì và có khác gì so với linh hồn đã được giải thích chi tiết bên trên. Tùy theo quan niệm của từng người mà chúng có điểm giống, điểm khác. Thông tin của bài viết chỉ mang tính chất tham khảo.
Thần thức sau 49 ngày đã đầu thai đi chưa?
Khi con người qua đời, thân xác của họ được trả về với bốn phần: thịt, gân, xương trở về với “đất”, nước trong cơ thể trở về với “nước”, hơi nóng trong cơ thể trở về với “lửa”, và hơi thở trong cơ thể trở về với “gió”.
Nhưng nghiệp của họ sẽ quyết định liệu họ sẽ được chuyển sinh hay không? Nếu được, họ sẽ được chuyển sinh đến nơi nghiệp thiện hoặc nghiệp ác đã tạo ra trong quá khứ.
Nghiệp thiện bao gồm việc làm các việc tốt, tạo ra nghiệp thiện, giúp đỡ người khác và giữ gìn các giới nghiêm. Nếu con người làm được điều này, họ sẽ được chuyển sinh đến thiên đường. Nếu họ tu tập niệm Phật, họ sẽ được đưa đến cõi Phật.
Nghiệp ác bao gồm hành vi xấu như: giết người, cướp tài sản, không tôn trọng người khác. Nếu con người làm những điều này, họ sẽ được chuyển sinh đến địa ngục.
Các loại người khác nhau có các loại nghiệp khác nhau, họ có thể được chuyển sinh ngay sau khi qua đời hoặc sau 49 ngày. Những người có nghiệp ác nặng có thể phải trải qua nhiều lần chuyển sinh để trả nghiệp của mình.
Thần thức trong 49 ngày mất đi hay chuyển sinh sang kiếp khác còn phụ thuộc vào nhân – quả của người đã khuất.
Các quan điểm khác nhau về thần thức
Một số quan điểm được đưa ra về thần thức bao gồm:
- Thần thức là một khía cạnh tâm linh của con người, cho phép họ kết nối với một thực tại cao hơn.
- Thần thức là một trạng thái tâm trí được đạt được thông qua các phương pháp như thiền định hoặc yoga.
- Thần thức là khả năng nhận thức của bản thân, cho phép con người nhận biết và hiểu về thế giới xung quanh mình.
- Thần thức là một khía cạnh của ý thức, cho phép con người nhận thức và hiểu về chính bản thân mình.
Tuy nhiên, các quan điểm về thần thức có thể khác nhau tùy thuộc vào quan điểm tôn giáo, triết học, khoa học hay các trường phái tâm linh khác nhau.
Bằng chứng khoa học về sự tồn tại của thần thức
Các nghiên cứu về sự tồn tại đa vũ trụ cho thấy rằng thần thức có thể tồn tại sau khi chết. Tuy nhiên, liệu có học thuyết khoa học nào chứng minh sự tồn tại của thần thức hay không?
Tiến sĩ Stuart Hameroff, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Ý thức của Đại học Arizona tại Mỹ, đã đưa ra một ý tưởng thú vị.
Theo ông, ý thức của con người nằm trong những ống siêu nhỏ trong tế bào não, ý thức là kết quả của những tác động do lực lượng tử gây ra trong những ống siêu nhỏ đó.
Sau khi chết, các thông tin lượng tử được giải phóng khỏi cơ thể vật lý, và cũng giống như ý thức, thần thức của chúng ta cũng có thể tồn tại dưới dạng phi vật chất.
Thần thức được hình thành từ các cấu trúc của vũ trụ, từ thuở ban sơ. Não của chúng ta thu nhận và khuếch đại các hình thái giống ý thức, các yếu tố cấu thành không gian và thời gian.
Như vậy, thần thức có thể được coi là một dạng tồn tại phi vật chất, tồn tại sau khi cơ thể vật chất tạm biệt.
Trong một phóng sự của Kênh Khoa học, Tiến sĩ Hameroff đã nói rằng khi một người chết, thần thức của họ sẽ được giải phóng và đi vào trong vũ trụ. Tiến sĩ Robert Lanza cũng cho rằng thần thức tồn tại không chỉ trong vũ trụ này mà còn trong các vũ trụ khác.
Nếu một bệnh nhân chết lâm sàng nhưng được hồi sức và sống lại, họ có thể kể lại những trải nghiệm cận tử của mình. Thần thức có năng lực tái sinh trong một cơ thể mới.
Mặc dù các nghiên cứu khoa học vẫn đang tìm kiếm câu trả lời cho sự tồn tại của thần thức bên ngoài thân vật lý, nhưng chúng không đưa ra được nguyên nhân rõ ràng cũng như những trải nghiệm tái sinh trong tương lai.
Theo quan điểm của Phật giáo, cái chết không phải là sự chấm dứt hoàn toàn mà là cửa ngõ dẫn tới cuộc sống khác.
Tuy nhiên, điều quan trọng là dòng tâm luôn thay đổi và không liên quan đến cá nhân cụ thể trong một cuộc đời. Dòng tâm này sẽ mang theo những dấu vết nghiệp và những hạt giống đã gieo trong quá khứ sẽ lớn lên trong tương lai. Những dấu vết nghiệp này sẽ quyết định trải nghiệm trong tương lai của chúng ta.
Vì vậy, Đạo Phật giúp chúng ta có cái nhìn sâu sắc và toàn diện hơn về cái chết và trải nghiệm cận tử, giúp chúng ta sống cuộc đời thiện hạnh và gieo nhân lành cho các kiếp sau. Quan trọng hơn cả, Đạo Phật giúp chúng ta giải thoát khỏi sự trôi lăn của thần thức trong khối đa vũ trụ, hay chính là luân hồi sinh tử.
Thần thức là gì? Trên đây bài viết đã đưa ra những quan điểm về thần thức trong Đạo Phật và dưới góc độ khoa học. Đây là một khái niệm phức tạp và bí ẩn. Mặc dù khoa học chưa thể giải thích được đầy đủ về bản chất của thần thức, nhưng vẫn có nhiều bằng chứng cho thấy thần thức là một thực thể có thật.
