Tại sao người chết phải buộc chân tay? Khi có thành viên trong gia đình qua đời, thường có thói quen tắm rửa (lễ mộc dục) cho người đã khuất trước khi đưa vào quan tài. Trong quá trình này, một số người sẽ sử dụng dây vải để cố định tay, chân, vai… của người đã qua đời. Như vậy, hành động này có ý nghĩa tâm linh gì không?
Tại sao người chết phải buộc chân tay?
Người ta từng gọi người chết là “quỷ nhập tràng” vì họ không hiểu rõ quá trình thay đổi của cơ thể sau khi chết. Hiện tượng xác chết cứng đơ chuyển thành “tử thi di chuyển” đã làm mọi người sợ hãi khủng khiếp. Điều này cũng là một nỗi ám ảnh cả đời đối với người còn sống và con cháu của họ.
Để hiểu được những thay đổi trong cơ thể sau khi chết, chúng ta có thể loại bỏ những quan niệm sai lầm và không còn sợ hãi.
Khi con người mất đi, trái tim sẽ ngừng đập và mạch máu lưu thông cũng ngừng. Cùng lúc đó, cơ thể sẽ chuyển sang màu rõ rệt. Do không còn máu lưu thông trong cơ thể, nhiệt độ cơ thể sẽ giảm khoảng 0,8 độ C mỗi giờ. Sau đó, hiện tượng xác chết cứng đơ sẽ xảy ra.
Sau một vài giờ kể từ khi cơ thể bắt đầu giảm nhiệt độ, xác chết cứng đơ sẽ xuất hiện do sự giảm mức ATP (adenosine triphosphate – phân tử mang năng lượng đến tế bào). Sự giảm ATP sẽ làm cho các cơ trong cơ thể cứng lại, bắt đầu từ vùng mí mắt và cơ cổ.
Tại sao xác chết có thể di chuyển?
Hiện tượng đáng sợ này xảy ra khi các cơ mất dần ATP. Các cơ sẽ có xu hướng dãn ra hoặc co lại theo hướng vận động của cơ thể con người. Điều này có thể xảy ra sau vài giờ kể từ khi tim ngừng đập. Máu bên trong cơ thể bị dồn xuống và đẩy hơi lên phía trên, cộng với sự co dãn của các cơ, khiến cho tử thi có vẻ như đang di chuyển.
Đây là lý do chúng ta phải tắm rửa và nắn các khớp chân tay của người đã khuất để làm cho chúng mềm ra và cố định bằng dây. Việc cố định (buộc chân tay) người đã chết sẽ giúp quá trình cứng và di chuyển diễn ra từ từ và yên lặng, không làm người còn sống sợ hãi.
Đồng thời, việc này cũng tránh trường hợp xác chết đã cứng lạnh, người co rúm không thể bỏ lọt áo quan.
Khi tổ chức lễ khâm niệm nhập quan và đưa thi thể vào quan tài, tất cả các dây buộc tay, chân, vai sẽ được cắt bỏ.
Tại sao lại có phong tục hú hồn trước khi đưa thi thể vào quan tài?
Vì đã có những trường hợp người bị choáng, ngất, hay mất ý thức. Người ta sử dụng mọi cách để kích thích họ tỉnh lại, trong đó có phương pháp hú hồn và hú vía. Cũng có những trường hợp mọi người nghĩ rằng người đã chết nhưng sau một thời gian thì bất ngờ sống lại.
Do đó, với một niềm hy vọng mong manh, dù trong hàng ngàn trường hợp, người sống đau buồn muốn cứu vãn… họ sẽ cầm chiếc áo quần của người đã qua đời, lên mái nhà cao nhất và hú lên ba lần “Ba hồn bảy vía ông” hoặc “Ba hồn chín vía bà” để mời hồn về nhập xác.
Nếu hú ba lần không thành công, họ sẽ chấp nhận khâm liệm, tin rằng như vậy hồn sẽ được an nghỉ và biết về nhà (sau khi khâm liệm xong, họ vẫn không đóng chốt áo quan). Đây là một nghi thức chủ yếu để thỏa mãn tâm linh.
Khi xác chết đã cứng lạnh và người co rúm không thể trượt qua áo quan, phải thực hiện thủ tục gì?
Theo kinh nghiệm của dân gian, có thể dùng lửa để làm nóng và nắn nhẹ để thẳng ra, hoặc sử dụng cồn, rượu để xoa bóp. Nếu vẫn cứng lại, có thể sử dụng hai chiếc đũa để nắn hai bên mép áo quan và từ từ cho thi hài lọt vào. Khi thi hài đã lọt vào áo quan, phải cắt bỏ các dây buộc tay, chân, vai, mông để người chết nằm thoải mái.
Người xưa dùng những gì để đặt vào trong áo quan?
Trong các mộ cổ được khai quật, bên trong áo quan của người chết thường có lá chuối, giấy, chè búp, bỏng nếp hoặc khăn vóc áo nhiễu. Trong quan, giữa quan và quách được đổ cát vàng.
Những vật này đều có tác dụng hút ẩm và ngăn chặn mùi hôi khói ra ngoài, đặc biệt là khi người chết chưa được chôn ngay sau khi qua đời. Ngoài ra, còn phải chuẩn bị đủ lễ vật, tế khí, thăm viếng linh đình và chọn ngày, đất mới để tiến hành lễ an táng.
Như vậy bạn đã tìm được câu trả lời cho câu hỏi tại sao người chết phải buộc chân tay? Người chết phải buộc chân tay vì nó là một phần của các thủ tục truyền thống khi xảy ra cái chết trong gia đình. Trước khi đưa người đã khuất vào quan tài, thường có thói quen tắm rửa cơ thể của họ. Trong quá trình này, một số người quen sử dụng dây vải để buộc chặt chân tay của người đã qua đời. Hành động này nhằm mục đích cố định và làm cho người chết nằm yên trong quan tài.
